System podatkowy, strona 7

Większość z Nas ma wrażenie, że podatki w Polsce funkcjonowały od zawsze. Kiedy tak naprawdę pojawiły się pierwsze podatki?

Źródła wskazują na koniec wieku X kiedy to obywatele zobowiązani byli płacić daninę kościołowi. Była to tzw. dziesięcina, która pobierana była od plonów rolnych jakie zebrane zostały przez ludność, tę formę daniny opłacali także duchowni oraz potrącana była z ziemskich dóbr zakonnych i kościelnych. Funkcjonowała także danina w postaci świętopietrzy czyli składki na rzecz papiestwa, z tytułu oddania państwa pod opiekę Stolicy Apostolskiej.

Inną formą podatków było myto, które dziś w trochę zmienionej formie funkcjonuje jako cło. Dawniej był to podatek, który pobierany był za przewożenie towarów w kontenerach, które ustawione były na szlakach celnych.

W dawnych czasach funkcjonowało również  podymie, czyli opłata pobierana za dom mieszkalny. Wielkość tej opłaty ustalana była na podstawie wielkości domu. Największe obciążenie podatkowe z tego tytułu wynosiło 1 zł z kolei największe aż 3 zł.

System podatkowy, które obecnie funkcjonuje w Polsce jest bardzo złożony i skomplikowany. Istnieje wiele rodzajów podatków, które obciążają podmioty gospodarcze. Podstawę prawną, która umożliwia nakładania obowiązkowych podatków w Polsce jest funkcjonują od dnia 17 października Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku. 

Podwójne opodatkowanie związane  jest z koniecznością opłacenia dwukrotnie podatku od tej samej kwoty przychodów. Taka sytuacja ma związek z międzynarodowym podwójnym opodatkowaniem, nałożeniem na podmiot podatku w dwóch ( lub kilku ) państwach. Jest to zjawisko bardzo szkodliwe dla wymiany międzynarodowej, aby mu przeciwdziałać Polska podpisuje z innymi krajami umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Obecnie podpisane zostało ponad 80 takich umów, wśród państw, które zawarły z Polską takie porozumienie można wyróżnić: Australię, Austrię, Belgię, Białoruś, Bułgarię, Chiny, Czechy, Danię, Finlandię, Francję, Hiszpanię, Holandię, Irlandię, Japonię, Kanadę, Litwę, Niemcy, Norwegię, Nową Zelandię, Portugalię, Rosję, Słowację, Szwajcarię, Szwecję, Turcję, Ukrainę, Węgry, Wielką Brytanię, Włochy, itd. Aktualna lista państw dostępna jest na stronie Ministerstwa Finansów.

Opracowane zostały dwie metody unikania podwójnego opodatkowania:

* metoda wyłączenia, która polega na tym, że jedno z państw będące stroną umowy rezygnuje z swojego roszczenia podatkowego, zwalnia podatnika od obowiązku zapłacenia podatku,

* metoda zaliczenia ( metoda odliczenia, kredyt podatkowy ) obierająca się na możliwość odliczenia przez podatnika od kwoty zobowiązania podatkowego podatku, który został już zapłacony w drugim państwie.

W praktyce często okazuje się, że rozwiązanie problemu podwójnego opodatkowania jest proces bardzo skomplikowanym.

Bardzo często podmioty gospodarcze podejmują działalność w rajach podatkowych, gdzie obciążenia podatkowe są znacznie mniejsze. Ogromne zainteresowanie spółek takim rozwiązaniem, tworzenie przez nie fikcyjnych spółek zakładanych za granicą spowodowało, że Rząd zainteresował się tym problem i podjęto działania w celu wprowadzenia zmian w przepisach podatkowych. Proponowane zmiany mają spowodować obowiązek płacenia przez podmioty podatków w Polsce nawet od kontrolowanych przez siebie zagranicznych spółek.

Nowe regulacje obejmą grupę podmiotów w skład, której wchodzą:

- spółki posiadające siedzibę lub zarząd w kraju gdzie funkcjonuje konkurencyjne opodatkowanie

- spółki posiadające siedzibę lub zarząd w krajach, które nie podpisały z Polską porozumień w sprawie podwójnego opodatkowania

Planowane zmiany mają wyrównać szansę wszystkich podatników, przeciwdziałać zjawisku unikania opodatkowania oraz zwiększyć wielkość dochodów do budżetu. Eksperci ostrzegają jednak, że proponowany projekt zmian nie jest idealny. Z płacenia podatków zostaną zwolnieni przedsiębiorcy, którzy w rajach podatkowych prowadzą „ rzeczywistą działalność gospodarczą „, obowiązek udowodnienia prowadzenia takiej działalności będzie spoczywać na przedsiębiorcy co wiązać się będzie z szeregiem formalności i koniecznością prowadzenie dodatkowej, skomplikowanej dokumentacji. Ogromną wadą jest także brak zdefiniowania pojęcia „ rzeczywista działalność gospodarcza”.

Na razie to tylko projekt, nad którym rozpoczynają się pracę, zobaczymy jako zostanie ostatecznie ukształtowany.  

Wiele osób fizycznych posiada udziały w spółkach osobowych a co za tym idzie osiąga z tego tytułu przychody. Kwestia przychodów osiąganych z tytułu udziałów posiadanych w spółkach osobowych budzi wiele kontrowersji.

Przychody te traktowane są jako przychody osiągane przez osoby fizyczne z tytułu działalności a tak naprawdę to spółka prowadząc działalność zarobkową je generuje. Jeśli spółka prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą to analogicznie źródłem przychodów wspólników również jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Takie rozumienie przychodów wynika z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która definiuje przychody z działalności pozarolniczej osiągane przez spółkę jako przychody wspólników z działalności gospodarczej.

Zmienia się określenie przychodów ze względu na definicję przychodów z pozarolniczej działalności, które rozumiane są jako działalność zarobkowa , która prowadzona jest w własnym imieniu, bez względu na rezultat, w sposób ciągły i zorganizowany. A wspólnik spółki osobowej nie prowadzi działalności w własnym imieniu tylko w imieniu spółki.

Prawo podatkowe jest skomplikowanym pojęciem, które często sprawia zwykłym podatnikom problemy w jego zrozumieniu.

Ministerstwo Finansów przygotowuje zmiany w przepisach podatkowych dotyczących dochodów wspólnika spółki osobowej, które powstają w sytuacji wystąpienia z spółki lub w momencie likwidacji spółki. Zmiany mają wejść w życie w styczniu 2015 roku.

Zarówno ustawa o podatkowy dochodowym od osób fizycznych jak i ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych zawiera kwestie regulujące dochody osiągane przez spółki, które nie są osobami prawnymi. Ministerstwo Finansów dostrzega jednak pewne braki, które wymagają wyjaśnienia. W aktualnie obowiązujących przepisach nie uwzględniono faktu, że zysk jaki dzielony jest pomiędzy wspólników określany jest na podstawie przepisów rachunkowych, co powoduje, że przy jego obliczaniu bierze się pod uwagę wydatki, które nie stanowią kosztów podatkowych.

Takie ujmowanie zysku sprawia, że wspólnicy spółek nie będących osobami prawnymi korzystają z preferencyjnego sposobu opodatkowania.

Projekt ustawy trafił do Sejmu 15 kwietnia 2014 roku, zawiera on zmiany zarówno w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych jak i innych przepisach.

Wspólnikom spółek, które nie są osobami prawnymi pozostaje czekać na ostateczne rozwiązanie tego problemu, które prawdopodobnie zgodnie z przewidzeniami zacznie funkcjonować od 1 stycznia 2015 roku.